Stolica Fidżi – Suva to wielokulturowe miasto na wyspie Viti Levu w którym napatrzeć się można do woli na kolonialne zabudowania. Ale nie tylko… Stwarza doskonałą okazję do wizyty na małych straganach rzemieślniczych, czy pójścia na całość w okazałych centach handlowych i klubach nocnych.
Kto wie jak potoczyła by się, nie tylko turystyczna, historia miasta Suva gdyby nie… Australia i Stany Zjednoczone. Był 1868 r., a Suva miała status małej wioski, kiedy wódz, niejaki Seru Epenisa Cakobau, rządzący od 1852 r. wreszcie zjednoczył rozproszone dotąd plemiona, tworząc swe królestwo. Co ciekawe pierwotnie Cakobau był… kanibalem. Praktyk tych zaprzestał po tym, jak pełniący na Fidżi posługę misjonarz James Calvert nawrócił go na chrześcijaństwo w 1854 r.
Ratu Seru Epenisa Cakobau; źródło: Wikipedia
Sęk w tym, że jego władzą nie przejmowały się mocarstwa. Rozliczenia między Australią, a USA obejmowały także pas 575 km2 znajdujący się w pobliżu Suvy. Plany były ambitne, rozwinięcie plantacji bawełny miało dać krociowe zyski, sęk w tym, że ani ziemia, ani klimat nie nadawały się do powstania plantacji. Nie zastopowało to jednak powstania miasta, co skrzętnie wykorzystała turystyka…
Zabytki? Tak! Ale też natura!
Pierwsze budynki rządowe zbudowano w miejscu, gdzie dawniej płynął potok. Po jego osuszeniu w 1935 r. w jego dno wbito żelbetonowe pale. Tak umocnione podłoże stało się miejscem podjęcia prac nad budową gmachu, co zapoczątkowało wmurowanie kamienia węgielnego w 1937 r. Dwa lata później nastąpiło otwarcie zabudowań powstałych w oparciu o styl art deco. Gdy w 1970 r. Widzi zyskało niepodległość urządzono tu sale posiedzeń parlamentu.
W 2013 r. rozpoczęto renowację zabudowań na Victoria Parade, która objęła także wieżę zegarowa na Gladstone Roa, pierwotnie zmontowany w 1939 r. przez Cumbria Clock Company.
Obecnie budynki rządowe mieszczą nie tylko biuro premiera, ale także siedzibę Sąd Najwyższego i ministerstw.
Kiedy Fidżi rządzili jeszcze gubernatorzy z ramienia kolonii, dla pełniących tę funkcję urzędników zbudowano okazałą siedzibę. Otwartą w 1882. r. nieruchomość w 1921 r. strawił jednak pożar, po tum jak uderzył w nią piorun. Odbudowany gmach ponownie otworzył swe podwoje w 1928 r. Po tym jak Fidżi uzyskało w 1970 r. niepodległość Dom Rządowy. Co oczywiste gmach dla postronnych pozostaje niedostępny. Warto tu jednak przyjść wraz z początkiem pierwszego tygodnia każdego miesiąca, kiery staje się areną ceremonii zmiany warty, która pełnią członkowie Sił Zbrojnych Republiki Fidżi.
Government House Suva Fidżi; źródło: Wikipedia
Przyjemne Thurston Garden, czyli miejskie ogrody botaniczne wabią ludzi od 1913 r.; mieszczą rośliny pochodzące z obszaru całego południowego Pacyfiku.
Znane pierwotnie jako Ogrody Botaniczne Suva, powstały w miejscu dawwego miasta, które w 1843 r. zajął ogień, po tym jak napaści na nie dokonali kanibale z dzisiejszej prowincji Rewa. Gdy w 1879 r. brytyjski urzędnik kolonialny Sir John Thurston najął do pracy botanika Johna Horne’a, który uprzednio wsławił się pracą nad ogrodami na Mauritiusie, było jasne ze z tej mąki będzie chleb. Wkrótce zasadził rośliny, które do dziś są chluba tego miasta na Fidżi.
Ale to nie tak, że nic od tego czasu się tu nie zmieniło. W 1913 r. ogrody znacząco zmieniły kształt, a dzięki usprawnieniom, zwłaszcza podziemnej kanalizacji, aleje wypełniło 101 palm i 39 drzew paproci. Z czasem, z uwago na postać postanowiono zmienić nazwę atrakcjom stąd właśnie Ogrody Thurstona.
W 1914 r. ogrody zyskały nowa ozdobę – fontannę do picia. Sprezentował ją ludziom Henry Marks, który wraz z rodziną wkrótce sfinansował także wspomnianą estradę i wieżę zegarową.
Wieża zegarowa w Thurston Gardens Suva Fidżi; źródło: Wikipedia
Fontanna w do picia w Thurston Gardens – Suva Fidżi; źródło: Wikipedia
Gdyby ktoś nie uległ jednak magii tutejszej przyrody. Może udać się do mieszczącego się na ich terenie Muzeum Fidżi. Założona w 1904 r. placówka początkowo miała siedzibę w ratuszu. W 1954 r. zostało przeniesione, przez co dziś nacieszyć można oczy czerwonawym, niskim budynkiem, w którego salach roi się od znalezionych na wyspie. artefaktów sprzed 3700 lat!
Dla piewców takiej formy turystyki, najważniejszymi eksponatami, w zbiorach placówki jest mający 13 m dł. dwukadłubowy kajak rdzennej ludności Ratu Finau, oraz ster słynnego statku „HMS Bounty”. Nie mogło tu także zabraknąć nawiązań do pierwotnie występującego na wyspach kanibalizmu, oraz tego jak zmieniło się Fidżi za sprawa działalności kolonizatorów, także w formie rękopisów, 12 tyś książek czy 11 tś fotografii!
Ster słynnego statku „HMS Bounty w muzeum – Suva Fidżi; źródło: Wikipedia
A i fani historii wojennych i militariów znajdą coś dla siebie. Znajdująca się tutaj wyprodukowana w 1941 r. „Bilo Battery Gun” w czasie wojny broniła portu przed wrogim atakiem, będąc jednym z ledwie czterech stanowisk ogniowych na wyspie. O tym, jak była wytrzymała świadczy choćby fakt, iż dość szybko naprawiono ją po pamiętnym cyklonie w lutym 1941 r.
Ekspozycja muzeum w mieście Suva na Fidżi; źródło: Flickr
Pobliski Park Alberta to dla miejscowych miejsce szczególne. Wystarczy wspomnieć, że 9 października 1970 r. to właśnie tu po raz pierwszy ma maszcie załopotała flaga Fidżi. Ale zieleniec, który otrzymał nazwę od imienia księcia Alberta – męża królowej Wiktorii – jest dziś także miejscem w którym zorganizowane są są tak popularne w kraju mecze rugby.
Będąc tu warto wspomnieć także wyjątkowe wydarzenie, jakim było lądowanie w nim australijskiego lotnika Sir Charlesa Kingsforda Smitha, który w 1928 r. jako pierwszy pokonał trasę ze Stanów Zjednoczonych do Australii.
Obszar miasta porastają lasy namorzynowe; owe bagienne tereny latami odzyskiwano poszerzając granice miasta.
Suva i jej ulice – turystycznie po stolicy Fidżi
W 1874 r. Wielka Brytania zaczęła panowanie nad Wyspami Fidżi. Owocem zaprowadzania nowych porządków było przeniesienie, po trzech latach stolicy. Tak status ten straciła Levuka, której rozwój hamowało specyficzne położenie, a zyskała właśnie Suva. Tak na miejscu zjawił się brytyjski płk. Pratt będący także Geodetą Generalnym. Tak w 1875 r. nakreślił plany nowej stolicy, która po ukończeniu prac stała się nowym miastem stołecznym w 1882 r.
Nic dziwnego, że to co działo się w kolejnych latach, zmieniło postrzeganie miasta. Widać to także w głównym kościołem katolickim na Fidżi, którym jest Katedra Najświętszego Serca. Zajmująca połać terenu na Pratt Street swój początek bierze w 1902 r. Wówczas to z dostarczonego z okolic Sydney piaskowca, wzniesiono okazałą budowlę, urządzając w podziemiach kryptę.
Jej stylistyka nawiązuje do rzymskich kościołów. Fasadę zdobią ornamenty, zaś w oknach widoczne są kolorowe witraże.
Katedra Najświętszego Serca Suva Fidzi – Sacred Heart Cathedral Suva; źródło: Flickr
Zajmująca 26,24 km2 stolica Fidżi ma też kilka bardziej „życiowych” adresów, w które warto zajrzeć, by wspomnieć choćby centrum handlowe Suva Central Plaza.
W panoramie wyróżnia się także biblioteka. Suva City Carnegie Library, śmiało można uznać nawet za jedną z architektonicznych perełek miasta. Zbudowana w 1909 r. reprezentuje styl kolonialny.
Mieszkający tu na co dzień 97 tyś ludzi, z reguły często zagląda na Marks Street. Krócoutka lilca stanowi typowo handlową okolicę, podobnie zresztą jak równoległa do niej Cumming Street. Zabudowana kolonialnymi nieruchomościami , pełna sklepów, stanowi zakupowe serce Suvy.
A’propos buszowania o sklepach… Będąc tutaj nie wypada pominąć TappooCity – największego centrum handlowego na Fidżi. Mająca 6 p. konstrukcja powstała z końcem 2009 r. za kwotę 25,7 mln $.
TappooCity Suva Fidżi; źródło: Wikimedia Commons
Bank Rezerw Fidżi Suv; źródło: Wikipedia
Siedziba Banku Rezerw Fidżi, to kolejny szczególny element na mapie Suvy. Ale nie tylko z uwagi na to, że pełni ważną rolę gospodarczą. Otóż gmach ten był nie tylko pierwszym wieżowcem jaki powstał na wyspie, ale do dziś pozostaje najwyższym budynkiem w kraju! Mającą 14p. Nieruchomość wybudowano w końcówce l. 70., choć różnorakie prace prowadzono w nim aż do 1984 r.
Ogród Takashi Suzuki to najpopularniejszy park z rzeszy rozsianych po mieście zieleńców; przybywają tu ludzie obserwować wschody i zachody słońca.
Wojna i misje
Wspomniany już wcześniej Henry Marks wsławił się jeszcze jedną ważny decyzją, mająca wpyw na życie mieszkańców Suvy. Mianowice doprowadzaniem do powstania a mieście Szpitala – „Pomnika Wojny Kolonialnej”, oferującego chorym 108 łóżek.
Pomnik Wojny Kolonialnej Szpital Suva Fidźi; źródło: Wikipedia
Przechadzający się po mieście turyści natknąć się moga także na kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Tak naprawę jest on efektem prac jaka podjęli na wyspie pierwsi misjonarze, zjawiając się tutaj w 1953 r. Choć społeczność wyznaniowa przez lata znacznie się zwiększała trzeba było czekać do 1998 r. by powstał plan zorganizowania miejsca modlitw z prawdziwego zdarzania. Ale za to z uwagi na jego położenie warto było. Umiejscowiony na jednym z górujących nad miastem wzgórz ściąga wzrok białymi granitowymi ścianami. 21 litego 2016 r. gmach Kucera po tym jak Fidżi nawiedził najwonniejszy w dziejach cyklon – Winston.
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich Suva Fiji Temple; źródło: Wikipedia
Dzielnice i port Suva
Suva podzielona jest na sześc dzielnic, którymi są:
- Centrum – stanowiąca enklawę biznesu
- Tamavua – z osiedlami mieszkaniowymi
- Cunningham – z obszarem półmiejskim i osiedlami
- Nabua – będąca okolica przemysłową i mieszkalną, z urządzoną na jej ternie baza wojskową
- Samabula: z dość dużymi strefami przemysłowymi i uniwersytetem
- Muanikau – z terenami rekreacyjnymi o obiektami sportowymi
Miasto pozostaje najważniejszym ośrodkiem gospodarczym Fidżi, do czego przyczyniła się także działalność portu. Działający na wschodnim wybrzeżu półwyspu, zwanym Kings Wharf ma swój dodatek w drewnianym trapie jaki zbudowano w 1912 r.
Wysłużone przez niemal półwieczne użytkowanie nabrzeże postanowiono przebudować na nowoczesną modę. Rak w 1961 r. całość zyskała już betonowe pomosty raz wiaty ładunkowe.
Rozwój transportu i handlu skutkował kolejnymi inwestycjami, pozwalających na obsługę kontenerowców Stale zmieniające się technologie skutkowały kolejnymi modernizacjami, czego efektem było powstanie planów mających stworzyć prawdziwą infrastrukturę portową. Ostatnie prace wykonano na nabrzeżu w 2005 r. dostosowując teren do tego, by w razie trzęsień sejsmicznych obszar nie uległ znacznemu uszkodzeniu.
A może choć orientalnego? Polecamy koreańskie Suwon, którego główna atrakcją są mury miejskie.
Źródła:
https://en.wikipedia.org/wiki/Suva
https://pl.wikipedia.org/wiki/Suva