Buty turystyczne nie bez powodu uznawane są za podstawowy element wyposażenia wśród turystów, którzy uwielbiają piesze wędrówki szlakami. Mimo że nawierzchnia w trakcie wędrówki może się zmieniać, odpowiednie wyroby tego typu zapewniają wysoki poziom komfortu piechurom. Firmy produkujące buty trekkingowe czuwają nad tym, by z jednej strony cechowała je jak największa wygoda, zaś z drugiej były produktem wytrzymałym i trwałym.
Solidna konstrukcja obuwia turystycznego oparta na wykorzystaniu trwałych materiałów pozwala piechurom znacznie łatwiej ponosić trud wędrówki, nawet w niesprzyjającym terenie. Wykorzystanie najwyższej klasy materiałów, w tym skóry naturalnej i materiałów syntetycznych podnosi ich jakość. Stwarza też dobre warunki do pieszej aktywności. Cechą, za którą cenione są dobre buty trekkingowe, jest także odporność na wodę, którą zapewniają odpowiednie membrany. Zabezpieczenie stóp w ten sposób pozwala poprawić komfort wędrówki w deszczu i zapewnić stopom suchość.
Wśród sugestii, z jakimi można się spotkać w trakcie poznawania tajników pieszych wędrówek, wielu podróżników zwraca uwagę na to niewielką wagę, jaką powinny odznaczać buty trekkingowe. Wybranie takiego modelu, pozwala znacznie sprawniej pokonać nawet wyboiste drogi drogę, zmniejszając wydatek energii w trakcie marszu.
źródło: Flickr
W jaki sposób dobrać buty trekkingowe?
Dobrze dopasowane buty turystyczne pozwalają przede wszystkim amortyzować stawiane kroki. By mogłyby one jednak spełniać to zadanie, w trakcie przymierzania, nie można robić błędu polegającego na braniu pod uwagę wyłącznie długości swojej stopy. Przymierzając poszczególne modele, należy wziąć pod uwagę również jej szerokość i objętość. W trakcie długich wędrówek struktura stopy przecież zmienia się wraz ze sposobem marszu. Ma to związek z terenem, który się pokonuje, jak i nawierzchnią, po jakiej się kroczy. W razie potrzeby warto rozważyć włożenie do nich odpowiedniej wkładki, która tworzy dodatkową warstwę łagodzącą nacisk stopy na różne powierzchnie. Pamiętać warto także o tym, że nie zawsze duża sztywność buta w 100% przekłada się na to, że uznać go można za produkt idealny. Nadmierne usztywnianie nogi może przełożyć się na długotrwałe utrzymywanie stopy w szkodliwej pozycji. A to jest gwarancją nienaturalnego stawiania kroków.
W trakcie rozważania, jaki sprzęt tego typu warto kupić, nieodzowne jest także wzięcie pod uwagę tego, jakich skarpetek i wkładek będzie się używać. Grubość skarpet i rodzaj wkładek (tradycyjne, żelowe) może zmieniać komfort użytkowania butów trekkingowych. Kwestia tego, jak stopa oddycha w butach, ma duże znaczenie w kontekście nieprzegrzewania stóp. Jak umożliwiania odprowadzania zbierającej się w środku buta wilgoci. Długotrwałe narażenie stopy na występowania dużej wilgoci może powodować powstanie pęcherzy, a w szczególnych przypadkach także infekcji.
Łakomy kąsek na rynku obuwia trekkingowego stanowi obuwie, które cechuje dobra wentylacja stopy. Możliwość jej oddychania jest istotna, zwłaszcza kiedy podczas marszu panuje wysoka temperatura.
Spośród materiałów, które wykorzystywane są do produkcji butów trekkingowych, warto wymienić skórę licową. Ma liczne atuty, na czele z wysoką odpornością na wodę i mechaniczne zużycie. Jednak jak to bywa w takich przypadkach i tu mamy do czynienia z sytuacją „coś za coś”. Wspomniane wyżej walory idą bowiem w parze z mniejszą możliwością wentylacji stopy i większą wagą obuwia. Innym często wykorzystywanym materiałem do wyrobu butów turystycznych są materiały syntetyczne. Ich upowszechnienie związane jest głównie z tym, że są zwykle:
- tańsze
- lżejsze
- nie absorbują wody i wilgoci, przez co szybciej schną
Jedną z najważniejszych cech butów trekkingowych jest posiadanie podeszwy z głębokim bieżnikiem. Kluczowe znaczenie ma w tym aspekcie uzyskanie dzięki niej jak najlepszej przyczepności na różnym rodzaju powierzchni. Zwłaszcza ostrych, nierównych skałach czy w śliskim błocie. Przyczepność butów uzależniona jest głównie od tego, jakiego materiału użyto do produkcji podeszwy, a konkretnie, jakim współczynnikiem poziomem tarcia się on cechuje.
Ważne cechy butów turystycznych
Ważnym aspektem jest także to, by obuwie dla turystów takie zapewniało stabilizację kostki. Jest to o tyle istotne, że okolice te są najbardziej narażone na kontuzje w trakcie marszu. Wybierając się na wyprawę po nierównym podłożu, obfitującym w kamienie i wystające korzenie drzew powoduje, że szczególnie warto zadbać o właściwy model obuwia. Niemniej, koniecznie uczciwie należy przyznać, że buty nie zapewnią 100% ochrony przed kontuzją, gdyż wpływ na jej odniesienie ma również posiadanie zdrowego stawu skokowego i mocnych więzadeł.
Coraz częściej można także spotkać się ze szczególnymi modelami obuwia trekkingowego, którego konstrukcja zapewnia większą ochronę samych palców. Przód buta to bez wątpienia miejsce, w szczególny sposób narażone na kontakt z gałęziami i kamienistym podłożem. W konsekwencji wybór obuwia ze wzmocnionym czołem przekłada się na zapewnienie stopie większego bezpieczeństwa.
Podsumowując, warto także zwrócić uwagę na jeszcze jeden istotny aspekt. Kupując buty turystyczne, priorytetowo należy potraktować kwestię dopasowania ich do stopy. W trakcie przymierzania każdego modelu bezsprzecznie ocenić trzeba to, czy palce w trakcie marszu będą miały swobodę ruchu. Przymiarki tej należy więc dokonać ta, by sprawdzić, jak czujemy się w zasznurowanych już butach.
Podsumowanie
Buty turystyczne – przegląd
Buty turystyczne (czasem trekkingowe, hikingowe) to specjalny typ obuwia przeznaczony do chodzenia poza utwardzonymi ścieżkami — po górach, w lasach, terenach skalistych czy błotnistych. Ich zadaniem jest zapewnienie komfortu, stabilności, ochrony przed warunkami atmosferycznymi oraz zapobieganie kontuzjom.
Dobrze dobrane buty turystyczne mogą znacząco wpływać na przyjemność i bezpieczeństwo wycieczek — przede wszystkim przy dłuższych trasach lub trudniejszym terenie.
Jakie są typy butów turystycznych?
Rodzaj butów powinien być dopasowany do przeznaczenia — trasy, długości wyprawy, obciążenia plecaka, klimatu. Poniżej główne typy:
| Typ | Charakterystyka | Kiedy się przydają |
|---|---|---|
| Niskie buty / low-cut | lekkie, elastyczne, mniej wsparcia dla kostki | trasy jednodniowe, łatwe ścieżki, gdy liczy się waga i swoboda ruchu |
| Średni / mid-cut | wsparcie kostki, większa stabilność, trochę więcej wagi | bardziej wymagający teren, mieszane szlaki, zmienne warunku |
| Wysokie buty / high-cut / trekking & backpacking | maksymalna ochrona kostki, sztywniejsza podeszwa, lepsza wytrzymałość | trasy wielodniowe, ciężki plecak, teren skalisty, zimowe warunki |
Jakie są cechu cechy dobrych butów turystycznych?
Aby buty turystyczne były faktycznie użyteczne i komfortowe, zwróć uwagę na poniższe cechy:
Dopasowanie i rozmiar
Buty powinny być dopasowane w pięcie i śródstopiu, pozostawiając trochę luzu przy palcach — przy zejściach palce nie powinny ocierać o czubek buta. Warto przymierzać je pod koniec dnia, kiedy stopy lekko puchną.Wsparcie kostki / wysokość cholewki
Wysokie/cholewki średnie zwiększają stabilność, chronią przed skręceniami. Przy lekkich trasach i dobrze utrzymanych ścieżkach można sobie pozwolić na niskie.Podeszwa i przyczepność
bieżnik: głęboki, wielokierunkowy — pomaga na błocie, kamieniach.
sztywność / stabilność podeszwy: lepsza ochrona przed nierównościami terenu, mniej zmęczenia stopy przy cięższym ładunku.
Materiał i ochrona przed warunkami
membrany wodoodporne (np. Gore-Tex) – chronią przed deszczem i wilgocią.
materiał oddychający – by stopa mogła odprowadzać pot, co zmniejsza ryzyko odparzeń i pęcherzy.
wzmocnienia: czubek, pięta, boczne osłony na kamienie.
Waga buta
Im mniej waży obuwie, tym mniej zmęczenia przy dłuższych trasach, ale często lżejsze modele oznaczają kompromis w ochronie lub trwałości.Wytrzymałość i konstrukcja
Szwy, mocowania podeszwy, odporność materiałów – to wpływa na trwałość butów w trudnych warunkach.Konserwacja
Impregnacja, czyszczenie, suszenie – ważne, by buty zachowały właściwości wodoodporne i trwałość materiałów.
Praktyczne wskazówki użytkowania
przymierzaj buty z właściwymi skarpetami, których będziesz używać podczas wędrówek.
rozchodź buty zanim pójdziesz na długą trasę — krótkie spacery, użytkowanie w domu — pozwala materiałom się dopasować.
używaj wodoodpornej impregnacji i utrzymuj membranę w czystości – błoto i brud mogą ograniczać wodoodporność.
unikaj pozostawiania wilgotnych butów w zamkniętych miejscach — wilgoć sprzyja powstawaniu zapachów i degradacji materiałów.
dobrze zasznurój obuwie – zaczynając od przodu (palce), a potem luzować/przyleganie kostki, by stopa była stabilna ale nie uciskana.
Jak dobrać buty do warunków i celu?
| Warunki / cel wyprawy | Jakie buty wybrać |
|---|---|
| Krótkie jednodniowe trasy, łagodne ścieżki | low-cut lub lekki mid-cut, dobra przyczepność, przewiewność |
| Trasy wielodniowe, plecak, nierówności terenu | wysokie buty, solidna podeszwa, dobra ochrona kostki, odporność na wilgoć |
| Zmienna pogoda, mokre / błotniste tereny | membrana wodoodporna, osłony przed kamieniami, podeszwa samooczyszczająca się z błota |
| Zima lub śnieg | izolacja termiczna, dobre cholewki, kompatybilność z nagolennikami, solidne mocowanie |
Najczęstsze błędy w doborze butów turystycznych i trekkingowych i jak ich unikać?
kupowanie “na styk” – bez zapasu palców → palce mogą się obijać przy zejściach.
za ciasne sznurówki → ucisk → odciski.
oignorowanie break-in’u (okresu dostosowywania się materiałów) → ból, otarcia.
używanie butów nieodpowiednich do terenu (np. lekkiego modelu w kamienistych górach).
zaniedbanie impregnacji i suszenia → materiały tracą właściwości wodoodporne, szybciej się niszczą.
Dobór dobrych butów turystycznych to inwestycja w komfort, zdrowie i bezpieczeństwo wędrówek. Najważniejsze jest, by były:
odpowiednio dopasowane — zarówno rozmiar, jak i objętość stopy;
dostosowane do rodzaju trasy — wysokość cholewki, twardość podeszwy, ochrona przed warunkami;
wykonane z solidnych materiałów — wodoodporność, wzmocnienia, trwałość;
utrzymywane i pielęgnowane — czyszczenie, impregnacja, suszenie.
Rozważając zakupy odzieży, warto przejrzeć czym charakteryzują się wytrzymałe spodnie trekkingowe.