Dostęp do wody, którą można swobodnie pić to jedna z podstawowych rzeczy, jaką należy sobie zagwarantować w obliczu kryzysowych sytuacji. Jak uzdatnić wodę to częste pytanie padające z ust osób uwielbiających wypady poza miasto w bushcraftowym stylu. Z pomocą przychodzą turystyczny filtr do wody, turystyczna butelka filtrująca oraz tabletki do uzdatniania wody.
Niestety najczęściej mamy dostęp do tzw. brudnej wody, czyli cieczy, pochodzącej ze stawów, jeziora, rzeki, czy też rowu i kałuży. Pierwszą zasadą, jaką należy się wówczas kierować, jest ta mówiąca o tym, by każde odnalezione źródło wody traktować jako brudne. Głównie ma to związek z tym, że prócz wszelkich widocznych zanieczyszczeń, w postaci pływających plam oleju zdarzyć się może, że woda na pierwszy rzut oka czysta, pochodzi ze źródeł zlokalizowanych w pobliżu pól uprawnych, które przecież zawierać mogą trujące pestycydy.
Sposobów na uzdatnianie wody w terenie jest kilka. Do najpopularniejszych zalicza się oczywiście:
- turystyczne filtry do wody
- turystyczne butelki filtrujące
- tabletki do uzdatniania wody
W jaki sposób pozyskać wodę w terenie?
Zbierania deszczówki trudno nie uznać za jedną z najprostszych metod zaopatrzenia w wodę. Wystarczy wówczas mieć jakiś pojemnik, np. plastikową butelkę. Wystarczy jej nadać formę łódki, czyli wyciąć od góry spory kawałek plastiku. Najprościej oczywiście pozyskać wodę z deszczu, ale co jeśli to niemożliwe, gdyż nad nami świeci słońce, a na opady się nie zanosi? O ile w przypadku występowanie pierwszej ze wspomnianych opcji, zaleca się unikanie jakiegokolwiek korzystania z takiego ujęcia, to z pozostałymi jakoś można sobie poradzić.
O czym warto pamiętać, poszukując wody? Po pierwsze, im bliżej źródła pobierzemy wodę, tym będzie ona czystsza. Warto rozejrzeć się wokół, czy nie leżą martwe zwierzęta; jeśli tak mogły paść od zatrutej wody.
Skutecznym, choć wymagającym sposobem na pozyskanie wody jest wykopanie tzw. cygańskiej studni. O co chodzi w tym rozwiązaniu? Najprościej rzecz ujmując o to, by w odległości ok. metra od znalezionego zbiorników, wydrążyć dziurę głębiej, niż sięga dni zbiornika.
Wpadająca w nią ciecz, uprzednio przepływając przez podłoże, zostanie oczyszczona z największych widocznych gołym okiem zanieczyszczeń. Mimo to najlepiej wylać pierwszą zgromadzoną tam porcję i poczekać aż napełni się po raz kolejny. Decydując się na napełnienie ową cieczą butelki, warto przefiltrować ją jeszcze, nakładając na otwór szmatkę, ewentualnie koszulkę.
W pewnych porach roku bardziej można polegać na tym, czym może obdarować nas natura. Przykładem jest próbą pozyskania soku z brzozy. Nie dość, że zaspokoi pragnienie, to ma w sobie znacznie więcej przydatnych dla organizmu witamin i mikroelementów. Sposobów na pozyskanie cennego płynu jest kilka. Łączy je jedno: wszystkie największą skuteczność prezentują od południowej strony drzewa. Jeden osadza się na wbiciu w pień rurki na głębokość niecałego centymetra, na wysokości jakiegoś pół metra, a następnie podstawienia pod nią jakiegoś pojemnika. Prostsza metoda polega na nacięciu gałązki brzozy mniej więcej w jej środkowej części. Następnie należy nią wszędzie w otwór butelki umocowanej nieco niżej. Trzeci ze sposób wymaga zniszczenia warstwy oplatającej brzozę, czyli kory. Należy ją naciąć, sięgając nożem jak najgłębiej, a następnie takiego przymocowania naczynia by to, jak najbardziej przylegało do pnia.
Śnieżną zimą sytuacja, w której potrzebujemy nawet sporej ilości wody, jawi się już jako problem, z którym poradzi sobie każdy. Nie każdy jednak wie, iż śniegu nie warto jeść go w zmrożonej formie. W żadnym stopniu nie zaspokaja to bowiem pragnienia. Druga z zasad odnosi się do jakości samego białego puchu; słowo „białego” jest tu najważniejsze, gdyż musi on być najbielszy, czyli najmniej zanieczyszczony.
Mimo to jest wielce prawdopodobne, że garnek prędzej się przypali, niż śnieg się stopi. Znacznie korzystniejsze jest ustawienie go w pobliżu płomienia, a nie na nim. Mając więcej czasu na stopienie śniegu lub nie mając możliwości rozpalenia ognia, można naładować nim butelkę i wsadzić np. w rękaw kurtki. Potrwa to jednak zdecydowanie dłużej, a i odczuwany dyskomfort będzie spory. Innym patentem jest załadowanie śniegu do ciemnego, najlepiej, czarnego worka, zawiązanie go i wystawienie na ciepło promieni słonecznych.
Turystyczne filtry do wody, czyli najpowszechniejsze sposoby uzdatniania wody
Chcąc, będąc na szlaku, korzystać z wody, do której turyści i podróżnicy mają swobodny dostęp, należy ocenić to, jakim poziom zanieczyszczenia ją charakteryzuje. Ważne jest przy tym, by wziąć pod zarówno zanieczyszczenia chemiczne, jak i bakteriologiczne. Najważniejsza zasada jest taka, by nawet wodę pozyskaną wprost z górskiego ujęcia traktować jako zanieczyszczoną. Dlatego, nie warto kierować się tylko tym, jaką ma barwę. Należy unikać wody przepływającej przez rowy melioracyjne pól, gdyż w większości przypadków zanieczyszczoną jest pestycydami z nawozów. Podobnie ma się rzecz z widocznymi skazami choćby w postaci plam benzyny czy oleju. Dodatkowym aspektem w przypadku źródeł w bliskości ładowni pól jest zerknięcie, czy sąsiedztwie nie leży jakaś padlina.
Warto wspomnieć o tym, że stosować można rozmaite metody uzdatniania wody. W kontekście podróżniczym najlepiej sprawdza się korzystanie z odpowiednich filtrów. Przechodząc do technicznych aspektów oczyszczania wody, należy zauważyć, że turystyczny filtr do wody pozwala pozbyć się z niej pierwotniaków i bakterii. Przepompowanie wody z jednego pojemnika do drugiego pozwala wykorzystać środki chemiczne do zneutralizowania cząstek mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia. Małe i raczej niedrogie urządzania tego typu mają jednak swoje wady; woda często zyskuje chemicznego posmaku, a dodatkowo po procesie filtrowania należy odczekać jakiś czas przed jej spożyciem. 1
Inną technologią, jaką wykorzystują dziś turystyczne filtry do wody, jest bazowanie na świetle UV. Zasada ich działania opiera się na emitowaniu odpowiednich promieni UV celem pozbycie się z wody bakterii. Zwolennicy ich stosowania przede wszystkim zwracają uwagę na prostotę ich używania i to, że pasują praktycznie do każdego pojemnika. Za ich wadę poczytać można to, że sprawdzają się w przypadku mętnej wody i wymagają cyklicznej wymiany baterii.
Niewątpliwie dużą zaletą cechującą turystyczny filtr do wody jest to, że pozwala oczyścić tyle wody, ile akurat w tym momencie się potrzebuje. Do tego pozwala oczyścić nawet mętną wodę. Pamiętać jednak należy także o tym, że sam filtr także wymaga czyszczenia. Część producentów oferuje takie filtry wyłącznie wraz z dopasowanymi do nich pojemnikami na wodę, co ma swoje zalety, ale i wady. Niemniej, dzięki kompaktowym rozmiarom, lekkiej wadze i łatwości użycia stanowią coraz częściej wybrany typ sprzętu, wykorzystywany w trackie różnych wycieczek. 2
Turystyczna butelka filtrująca – o czym warto pamiętać wybierając taki sprzęt?
Ciekawą opcją jest także butelka filtrująca dla podróżnika. Narzędzie do cechuje głównie łatwość użycia. Wśród mankamentów ich stosowania wymienia się głównie to, że możliwe jest filtrowanie raczej niedużej ilości wody, która zmieści się w pojemniku.
Podróżnicy, spędzając dużo czasu na łonie natury, krążąc po szlakach i odwiedzając parki narodowe, z reguły mają ograniczony dostęp do butelkowanej wody. Także biwakowanie wszak wiąże się z koniecznością zapewnienie sobie czystej wody. Profesjonalna, a co za tym idzie zazwyczaj bardziej kosztowna turystyczna butelka filtrująca, pozwala wówczas pozbyć się tak szkodliwych zanieczyszczeń chemicznych, jak i mikrobiologicznych. W rezultacie za jej pomocą z łatwością można oczyścić wodę z osadu, bakterii i mikroorganizmów.
źródło: Flickr
Stale postępujący rozwój technologii sprawia, że na rynku coraz częściej pojawiają się nowatorskie metody produkcji. Na dowód tego, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom podróżników coraz częściej wytwarzają turystyczne butelki filtrujące dla podróżników w różnych kształtach. Pozwala to każdemu dopasować produkt do własnych wymagań, na przykład wielkości kieszeni w posiadanym plecaku. Spoglądając na to, z jakich materiałów są wytwarzane, warto zwrócić uwagę na to, czy polipropylen nie zawiera składnika BPA, czyli bisfenolu A.
Choć na rynku królują plastikowe produkty tego typu, niektóre butelki filtrujące dla podróżnika produkowane są ze stali nierdzewnej.
Wybierając turystyczne butelki filtrujące, warto się także kierować innymi cechami. Jedną z opcji jest zaopatrzenie się w pojemniki pozwalające zatrzymać niską temperaturą cieczy aż do 24 godzin. Sprzęt ten idealnie sprawdzi się w razie konieczności pokonywania bardzo długich tras.
Butelka filtrująca dla podróżnika może działać na różnej zasadzie. Coraz popularniejsza w tym kontekście jest technologia oparta na możliwości oczyszczania cieczy węglami aktywnym. Pozwala to usunąć zarówno przeróżne metale, jak i chlor, absorbując je odpowiednimi kanałami.
Coraz częściej spotkać się można z wyrobami, które maksymalnie ułatwiają ich czyszczenie. Częstokroć producenci stawiają więc na dosyć szerokie butelki, pozwalające z łatwością skorzystać w czasie mycia z gąbki. 3
A może tabletki do uzdatniania wody w podróży?
Stale postępujący rozwój technologii sprawia, że na rynku coraz częściej pojawiają się nowatorskie metody, pozwalające na uzdatnianie wody w podróży.
Jak uzdatnić wodę za pomocą tabletki? Ot, wystarczy ją wrzucić do pojemnika z cieczą. Nie może więc dziwić, że tabletka do uzdatniania wody jest najwygodniejszą metodą do stosowania w terenie. Dzięki temu, że nie zajmuje dużo miejsca, można je zawsze zabrać ze sobą. Co ciekawe powszechnie używali już ich żołnierze amerykańskiej na frontach II wojny światowej; były nawet elementem wojskowych racji żywnościowych.
Jeśli chodzi o technologię, jaką wykorzystują tabletki do uzdatniania wody, spośród wszystkich produktów tego typu wyróżnić można choćby te wykorzystujące dwutlenek chloru bądź jod. Ich zaletą jest dosyć szybkie działanie, a także dosyć sprawna eliminacja bakterii, wirusów i rozmaitych pasożytów występujących w wodzie. Jeśli chodzi o ich przechowywanie, producenci przeważnie określają, w jakich warunkach należy to robić, zwracając uwagę na to, by miejsce to było wolne od wilgoci i ciepła. 4
Rozważając zakup narzędzia, jakim jest tabletka do uzdatniania wody, warto zwrócić również uwagę na ich opakowanie. Cechować je bowiem powinna trwałość, a przy tym łatwość otwierania.
Naukowcy pracujący nad tym zagadnieniem testują choćby systemy oczyszczania wody na poziomie molekularnym. W ten sposób, w przyszłości bardzo rozwinąć się mogą sposoby uzdatniania wody, co będą mogli wykorzystać w terenie także podróżnicy. Specjaliści, prowadząc zaawansowanie procesy utleniania, starają się dostosować wodę do tego, by można było z łatwością i bez obawy o swoje bezpieczeństwo stosować nowoczesne metody.
Podsumowując, wodę woda można dostosować do spożywana różnymi sposobami. Wygodne uzdatnianie wody w podróży z wykorzystaniem odpowiednich tabletek i filtrów powoduje, że wybierając się w teren, nie trzeba się martwić tym, że koniecznie będzie zabranie ze sobą ogromnej ilości butelkowanej wody. Dodatkowo, dzięki pojawieniu się na rynku takich rozwiązań, jak butelki filtrujące dla podróżnika każdy turysta może wybrać najwygodniejszy jego zdaniem system, który sprawdzi się zarówno podczas krótkich wypadów, jak i dłuższych eskapad.
Źródła:
1 https://www.rei.com/learn/expert-advice/water-treatment-international.html
2 https://sportfits.eu/magazine/hydration-systems-from-water-bottle-to-water-filter
3 https://www.cnet.com/health/best-filtered-water-bottle/
4 https://en.wikipedia.org/wiki/Portable_water_purification