Podróżowanie po świecie to idealna okazja do tego, by wyrywając się ze zwykłej codzienności, dać się porwać czekającym na nas, atrakcjom. Czasem jednak ich pochodzenie może zaskakiwać. Tak jest w przypadku, zajmującego obecnie 797,33 km² miasta Nur Sułtan, który stanowi jeden z tych ośrodków miejskich, które pewnie nigdy by nie powstały, gdyby nie dobrodziejstwo natury. W tym przypadku – ropy naftowej, z której sprzedaż zyski zainwestowano w nowoczesną, okazałą stolicę Kazachstanu, znana dawniej jako Astana.

Dawna Astana, zamieszkana przez ponad milion mieszkańców, leżąca na brzegu rzeki Ishim stanowi niezwykły punkt w rejonie, który tworze półpustynie i stepy. Miejsca było więc sporo, by mogły je zająć nowo wytyczone ulice, nowoczesne zabudowania i inne – niedające szansy na jakąkolwiek improwizację, elementy architektury.

Czuwający nad projektem japoński architekt Kisho Kurokawa niczego nie zostawił przypadkowi… Ale może i to dobrze, w tym wypadku? Wszak dzięki temu podróżowanie po świecie staje się ciekawsze.

Bajterek i Chan Szatyr, czyli symbole Nur Sułtan

1. Tak z ręką na sercu, ile znacie miast, w których największą atrakcją jest obiekt, który pojawił się na mapie miasta, po trwającej pięć lat budowie, w 2002 r.? Bajterek, czyli po naszemu „Topolę” nie bez przyczyny uznaje się za symbol miasta Nur Sułtan.

Ładna wieża widokowa. Znajduje się w niej odlany odcisk dłoni dawnego prezydenta Nur Sułtana Nazarbajewa. Działa tu kawiarnia i punkt widokowy. Sięgająca 107 m wieża zaprojektowana przez samego prezydenta Nazarbajewa, wsparta jest na stelażu ze stali.

Spoglądając na jej szczyt, z łatwością zauważyć można mieniąca się zlotem kulę, o średnicy 22 m Oczywiście jak to w przypadku takich instalacji bywa i tu nie mogło obyć się od legendy. Tutaj nawiązuje do niej sam kształt budowli, mający przypominać o drzewie życia i pewnym ptaku dodającym szczęścia. Samruk, bo tak go nazwano, wedle opowieści złożył jajo, wykorzystując do tego wolna przestrzeń pomiędzy gałęziami drzewa. Pod wieżą znaleźć można urządzane tu legacje kawiarnie oraz niewielka galerie.

Bajterek Nur Sułtan; źródło: Wikipedia

2. Obejmujący obszar 52000 m² Plac Niepodległości, nie bez kozery uznaje się za najważniejszą z miejskich przestrzeni. Znaleźć tu można istotne z punktu widzenia miejscowych obiekty, ale o tym nieco później. Co jakiś czas, w ramach obchodów przeróżnych świąt, urządzane są tutaj parady i inne imprezy mające zaprezentować potęgę państwa.

Plac Niepodległości Nur Sułtan; źródło: Wikipedia

3. Słynny przezroczysty „Namiot Chana” to kolejny przejaw megalomanii Nazarbajewa. Geneza jego oczywiście wiąże się z postacią eks-prezdenta, tym razem budowa okazałego kompleksu wpisała się w obchody 70 rocznicy urodzin Nazarbajewa. I tu oczywiście musiało być „naj”, a najdobitniej świadczy o tym fakt, iż władca najpierw musiał osuszyć jezioro Mały Taldykol, a potem posiłkować się zagranicznymi pożyczkami. Tę udzieliły głównie władze Kataru.

Ale czemu się dziwić, skoro sięga 150 m… Tak Chan Szatyr zyskał status najwyższego namiotu świata! Jakby tego było mało de facto stanowi, zapewniające 23 tyś m² powierzchni, centrum handlowe. Za dnia naturalnie oświetlane, co zapewnia przezroczysty materiał.

Na ostatnim piętrze mieści się Sky Beach Club, czyli basen z plażą z piaskiem importowanym z Malediwów i tropikalną roślinnością. Po zasmakowaniu serwowanych w restauracji i barze dań i napojów można wskoczyć do… jacuzzi. Do tego bez przeszkód można tu przyjechać samochodem, gdyż na parkingu jednocześnie może zatrzymać się 700 aut.

Chan Szatyr; źródło: Wikipedia.ru

Niezwykła wieża

4. O tym, jak potrafią się urządzić, nomen omen, urzędnicy dowodzi tutejsza Transport Tower. Gdy postanowiono stworzyć nowocześnie prezentujący się biurowiec, nie silono się na jakieś półśrodki. Ot tak, w 2003 r. zaczęto stawiać bijący po oczach nowoczesny kompleks, który tuż po otwarciu – pięć lat później – swą 155 m wysokością wpisał się do annałów stolicy Kazachstanu, jako najwyższy budynek miasta.

Wkrótce jego 34 p. opanowali urzędnicy Ministerstwa Transportu i Komunikacji, a także Ministerstwa Przemysłu i Nowych Technologii. Warto tu zajrzeć z uwagi na burzałoby na 32 kondygnacji punkt widokowy.

W swej, niedługiej przecież historii, przebił się na czołówki nie tylko kazachskich mediów za sprawa pożaru, jaki wybuchł tutaj 30 maja 2006 r.

Transport Tower Astana; źródło: Wikipedia

Muzea miejskie w Nur Sułtan

5. Dzisiejszy Nur Sułtan ma swoje korzenie w założonej przez grupę kozaków z Syberii w 1824 r. osadzie. Nijak jednak tego nie widać w futurystycznej budowli, jak bez wątpienia można zdefiniować Centrum Nazarbajewa, którzy przywodzi na myśl jakby… wielki halogen skierowany ku niebu. Ale spokojnie, nikt tu nie zamierza dzięki niemu szukać śladów pozamiejskiej cywilizacji. Nawet, zważywszy na to, ze sam gmach prezentuje się jak z kosmosu.

Wchodząc do środka, w oczy rzucają się zgromadzone tutaj zgromadzono ludowe stroje i upominki, jakie swego czasu Nazarbajew otrzymywał od prezydenta Rosji Borysa Jelcyna. Zapewne kosztowe zważywszy na zdobione serwisy z porcelany. No tak, ale w końcu i tak główną postacią jest władca, który spoziera na odwiedzających z każdego kąta, za sprawą mnóstwa fotografii.

Na szczęście znaleźć można także bardziej interesujące wystawy, by wspomnieć tylko:

• pochodzące z wykopalisk pozostałości datowane od epoki kamienia do schyłkowego okresu średniowiecza

• oryginalnych znalezisk z kopca Issyk Kurgan

• obleczonego w tradycyjny strój wodza sarmackiego

• kazachską biżuterię oraz ozdoby i sztukę rzemieślniczą, zbieraną od XVIII do XX w.

W Galerii Historycznej zebrano eksponaty sięgające od czasów średniowiecza d 1986 r. Ukazują one czasy chanatu (XV – XVII w.), przegląd historii i kultury kazachskiej od poł. XIX stulecie do wczesnych lat XX w., zmiany zachodzące w społeczeństwie u progu XX w., oraz ostatni – najbardziej znany okres Kazachskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej

Zwiedzając Galerię Niepodległości Kazachstanu, można zapoznać się z faktami dotyczącymi kazachskiej wiary, Różnorodne wyznania, opierające się głównie na islamie i prawosławiu, otwierają swe tajemnice za sprawą religijnych ksiąg napisanych po arabsku, czy wyjątkowym ikonom, mającym w prawosławiu swe szczególne miejsce.

Najwyższym budynkiem w Nur Sułtan jest Emerald Towers, zbudowany w l. 2006-10. Mierzy 210 m wysokości, na co składają się 54 piętra.

6. Muzeum Sferyczne Nur Alem – gmach powstał z okazji przyznania miastu wystawy EXPO 2017 r.; zaprojektowany i zbudowany w kształcie największej kulistej konstrukcji, jaką widział świat. Mająca średnice 80 m Konstrukcja pokryta jest panelami fotowoltaicznymi, zanocowano tu także dwie turbiny wiatrowe. Na ośmiu podzielonych tematycznie piętrach zapoznać się można z naukowymi tajemnicami, ukazanymi w przyjaznej interaktywnej formie, a dotyczącymi:

• wodzie

• energii kinetycznej

• biomasie

• słońcu

• wiatrowi

• przestrzeni

Dwa poziomy, w tym przypadku – pierwsze i ostatnie, wypełnia prezentacja odnosząca się do dalszego rozwoju miasta Nur Sułtan, w tym zwrócenie uwagi na chęć przyszłego zapewnienia mieszkańcom dostępu do energii ze źródeł odnawialnych.

Wrażeń specjalnych warto poszukać na szklanej kładce, przez którą spojrzeć można na leżący 90 m niżej parter.

Nur Alem; źródło: Flickr

Bulwar Nūrjol

7. Ciągnący się na dł. 2,2 km Bulwar Nūrjol, wypełnia najbliższe sąsiedztwo rzeki Ishim. Jak w przypadku wielu innych miejscowości świata, bliskość wody sprawiła, że przestrzeń zaadaptowano dla spacerowiczów. Funkcjonujący w przestrzeni miejskiej termin Bulwar Zielonej Wody zapewnia fantastyczny widok na najważniejsze obiekty budowlane stolicy Kazachstanu.

Bulwar Nūrjol Astana; źródło: Wikipedia

Religijna stolica Kazachstanu

8. Białe ściany, niebieski dach, orz kapiące złotem kopuły. Kolorystyka godna podziwu. Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w starej Astanie, w którym swe modły do boga ślą prawosławni, śmiało uznać można dziełem życia głowy lokalnego kościoła – bp Metodego. Gdy wchodząc w nowy 2006 r., w nabożnym skupieniu, dokonywał poświęcenia fundamentów i wmurowania kamienia węgielnego wiedział, że za cztery lata będzie mógł się cieszyć gotowym kościołem. I rzeczywiście, w styczniu 2010 r. przy zadowoleniu wiernych dokonano otwarcia przeznaczonego dla 4 tys. wiernych soboru.

Sobór Zaśnięcia Matki Bożej Nur Sułtan; źródło: Wikipedia

9. Katolicy, na swoje miejskie sprawowania kultu obrali swego czasu Katedrę Wniebowzięcia NMP. Znacznie mniej spektakularna niż wspomniana wyżej cerkiew, swe korzenie ma l 50 XX w., kiedy to oo raz pierwszy tutejsi wierni podjęli próbę założenia parafii i budowy kościoła. Ale łatwo nie było. Oskarżeni o łapówkarstwo, jakby zeszli do podziemi, unikając karcącego wzroku sowieckich władz. Kazachska odwilż sprawiła, że 1995 r. podniesiono koncepcję stworzenia kościoła, ostatecznie dokonując jego poświęcenia w czerwcu 1999 r.

Katedra Wniebowzięcia NMP Astana; źródło: Wikipedia

10. Gdy związani z miastem chasydzi postanowili postarać się o budowę w Nur Sułtanie synagogi, praca paliła im się w rękach. Jak dotąd bowiem żydowscy wierni, mimo swej obecności w mieście i przelewania krwi w armii cara Mikołaja I, nie mogli liczyć na spojrzenie na ich potrzeby łaskawym okiem. W końcu długotrwałe starania przyniosły efekt, czyli zbudowana w 2,5 roku świątynię Beit Rachel.

A oferuje ona znacząco więcej, niż na pozór można oczekiwać. Prócz oficjalnej części modlitewnej zajrzeć tu można także do muzeum religijnego i biblioteki. Mało tego, zadbano także o prowadzoną, zgodnie z żydowską tradycją stołówkę, oferująca oczywiście w pełni koszerne dania, przedszkole dla dzieci, czy siedzibę kazachskiego rabina. Zaadoptowana przestrzeń 5600 m² pozwala rzeczywiście na wiele. Wyznacznikiem synagogi Beit Rachel jest umieszczona na 25 m kopule gwiazda Dawida.

Synagoga Beit Rachel w Astanie; źródło: Wikipedia

Meczety Astany

11. Cztery ustawione w rogach minaretu i półkolista kopuła, nie pozostawiają złudzeń. Utrzymane w jasnej kolorystyce części składowe, mogącego pomieścić 5 tys wiernych, meczetu Sułtana Hazrat widać wyraźnie. Prezentujący się w pełnej krasie islamska świątynia stawiana od czerwca 2009 r. przez trzy lata stanowiła zapowiedź poprawy warunków dla tutejszej społeczności muzułmanów. I to w olbrzymim stopniu, zważywszy na pobite w trackie budowy rekordy. Jeden odnosi się bowiem do skonstruowania największej na kazachskiej ziemi kopuły, która góruje nad całością na wysokość 51 m. Dodając do budynku osiem mniejszych kopuł i dzieląc wnętrza na pomieszczenia, w których czyta się Koran, organizuje spotkania edukacyjne czy wreszcie urządza wesela, stworzono architektoniczne cudo. Do tego, z jednej strony zachowano pełni islamską stylistyką, a drugiej naznaczono go kazachskimi motywami. Tak czy siak, widać że projektując go, zadbano na najmniejsze detale.

Meczet Sułtana Hazrat Nur Sułtan; źródło: Wikipedia

12. Znacznie skromniejszy meczet Nur Astana musi już bardziej zabiegać o atencję. Przesadą byłoby stwierdzenie, że roi się w nim od symboliki, ale np. sięgająca wznosząca się akurat na 40 m kopuła, stanowi pewne odwołanie. Liczba ta wskazuje bowiem wiek, w którym Mahomet doznał swego objawienia i zaczął szerzyć nauki, jako prorok. Ba nawet wysokość minaretu, czyli 60 m przypomina o, nie mniej istotnej kwestii, czyli wieku, którego dożył Mahomet.

Meczet Nur Astana; źródło: Wikipedia

Przystępując do konstruowania świątyni, w 2005 r. ustalono, że najlepszym budulcem będzie tutaj połączenie betonu, granitu i umiejętne wplecenie w całość szkła. Powstały w ten sposób, w trzy lata, obiekt stanowi dziś miejsce modlitw dla nawet 5 tys. wiernych, gdyż tyle właśnie może ich pomieścić. W razie potrzeby kolejne 2 tys może swobodnie stanąć w jego najbliższej okolicy.

Nur Sułtan jest stolicą Kazachstanu od 1997 r.

Pałacowo polityczny Nur Sułtan

13. Niewiele jest miast, które tak często zmieniały swoją nazwę. Począwszy Akmolińska, przez Celinograd, wreszcie Akmołę zmieniało się tu sporo. Wreszcie Astana, a po niej od 2019 r., najznamienitszy dowód megalomani władcy – Nur Sułtan.

Zresztą Akmoła dość szybko stała się węzłem kolejowym zwanym Celinograd (w czasach ZSRR). Miasto to założono w 1830 r., tworząc tu carski fort. Do rozwoju nowego miasta doprowadził Nikita Chruszczow, w l.50 i 60 realizując plan zasiedlania pustych połaci ZSRR. Zaczynający pełnić coraz ważniejszą rolą na politycznej mapie świata Kazachstan, co było oczywiście implikacją sprzedażny ropy, nie chcąc zostawać w tyle, zaczął się modernizować. Wejście do świadomości rozsianych po całym świecie ludzi, głównie turystów najlepiej realizować poprzez budowanie szeregu miejsc, które łatwo kojarzone, staną się symbolem miejsca. I Pałac Prezydencki Akorda idealnie wpisuje się w tego typu retorykę. Postawiony w ścisłym centrum, żelbetonowy kolos znacząco zmianie optykę tej okolicy stolicy Kazachstanu.

Już pierwszy rzut oka na elewacje mieniąca się eleganckim marmurem rozwiewa wątpliwości co do tego, czy pierwotne zamierzenie udał się zrealizować. Olbrzymi budynek, którego pozłacana iglica, ustawiona na błękitnej kopule, sięga 80 m wysokości.

Pałac Prezydencki Akorda; źródło: Wikipedia

Pięciopoziomowa konstrukcja wyposażona jest w pełniące praktyczne funkcje pomieszczania piwniczne, w których działa kuchnia, znajduje się garaż i mieszczą się pomieszczania techniczne. Nieco wyżej zaplanowano okazały hol, którego podłogę wyłożono gustownym granitem. Sunąc po gładkim kamieniu, dotrzeć można do sali ceremonialniej – przygotowanej na oficjalne spotkania głowy państwa sali, w której organizuje się spotkania z mediami i ogrodu zimowego.

Podczas gdy drugie piętro wypełniają zwykłe biura, trzecie stanowi już szczególnie efektowną przestrzeń. Salę Wschodnią ukształtowano choćby na wzór tradycyjnej jurty, aczkolwiek po oczach bije tu elegancja. W okazałej Sali Marmurowej Prezydent podpisuje wszystkie ważne dokumenty; nieopodal Złota Sala była świadkiem wielu negocjacji i wizyt ambasadorów. Ale, żeby ustawić pewną hierarchię, zdecydowano się zaplanować także Salę Owalną, w której podejmowani są już waleczniejszy urzędnicy i politycy z zagranicy. Podobnie rzecz się ma z pomieszczeniami gościnnymi; podczas gdy zwykły pokój służy rozmowom Prezydenta z urzędnikami obcych państw, to już spotkania na wyższym szczeblu organizowane są w Sala Rozszerzonych Negacji. Wreszcie swoim pokojem dysponuje spotykająca się co jakiś czas Rady Bezpieczeństwa.

Najwyższe z poziomów mieni się niezwykle gustowna Hala Kopuły, w której organizowane są spotkania z ministrami, także zagranicznymi, oraz głowami państw. oraz partii politycznych. Dodatkowo urządzono tu sale posiedzeń do z kierownikami przeróbczych instytucji i ich działów Twarde rozmowy odbywają się w Sali Negocjacyjnej. Resztę wypełnia bogato zaopatrzona biblioteka.

14. Jakby mało możliwości, jakie oferuje opisana wyżej prezydencka ostoja, Nur Sułtan wyposażono w jeszcze jeden budynek, w którym organizuje się wydarzenia o wadze państwowej. Różnica jest taka, że Pałac Niepodległości często gości również przeróżne konferencje, sympozja i inne spotkania branżowe. Mająca pow. 40 tys. m2 budowla, w żadnym stopniu nie przypomina klasycznego pałacu. Ot bardziej jakąś halę, choć akurat na wykonanie nie ma c narzekać. Ładne komponujące się niebieskie szkło i białe wstawki, to ukończeniu stało się domem Muzeum Historii Miasta Astany.

Pałac Niepodległości Astana; źródło: Wikipedia

15. Kolejna, godna uwagi budowla w stolicy Kazachstanu posiada atrybuty, które każą sądzić o tym, że nie szczędzono sił i środków na to, by olśnić świat. Pałac Pokoju i Pojednania zaplanowano bowiem na wzór piramidy. Kosztem 58 $ powstał więc kompleks, którego dach pokryto 130 gołębiami, które symbolizują różnorodność grup narodowych w Kazachstanie, co też czyni od otwarcia w 2006 r.

Wysoka na 68 m, z pewnością inspirująca, budowla oparta na stalowej ramie pełni rolę ośrodka religijnego, w którym promuje się tolerancję w obszarze rozmaitych wierzeń. Nie przeszkodziło to jednak urządzić w nim wystawy replik starożytnych posagów, ogrodu zimowego z mnóstwem roślin, czy Muzeum Broni Myśliwskiej. Urządzone w niej sale wystawiennicze, czy pomieszczenia w służą organizacji rozmaitych prezentacji, konferencji i innych imprez kulturalnych i biznesowych.

Pałac Pokoju i Pojednania Nur Sułtan; źródło: Wikipedia

Kulturalne oblicze stolicy Kazachstanu

16. Włoskie naleciałości z pewnością miały zagwarantować Kazachskiej Filharmonii Narodowej wejście do najwybitniejszych instytucji trgo typy na świecie. Czy to się udało trudno ocenić. Każdy ma bowiem swój gust. Ale przynajmniej się starano. Jeśli do projektu zaprasza się jednego z mistrzów architektury, to źle być nie może, prawda. Manfredi Nicoletti, swoją wizję oparł nadaniu bryle dynamiki, za pomocą kwiatowych płatków.. Wobec tego roi się tu od zakrzywień i pochylonych ścian.

Nie mniej interesująco jest wewnątrz, gdzie na 55 tys. m², zamieszczono trzy sale – na 3500, 400 i 200 widzów, oraz liczne puby i restauracje, oraz sklepy. A wracając do tego, co najważniejsze, czyli muzyki, to nie silono się tu na kompromisy, przez co największe z pomieszczeń koncertowych ma dziś status jednego z największych na świecie!

Kazachska Filharmonia Narodowa; źródło: Wikipedia

17. Dziesięciopiętrowy gmach w… kształcie filiżanki? Coś podobnego! Ciekawe jak postrzegają t tutejsi mieszkańcy, których doliczyć się można 1,13 mln. Z racji wyglądu myli podróżnicze tropy… Kto by pomyślał bowiem, że mieści Bibliotekę Pierwszego Prezydenta (Bibliotekę Narodową). Tak jak i wygląd wprawia w osłupienie, tak i proponowane pozycje książek są nietypowe. Można się łudzić, że powstała z miłości do klasycznych pozycji literatury, ale to jednak książki napisane przez…. Nazarbajewa i pozycje, których bohaterem jest Nazarbajew, wypełniają tutejsze półki. Mało tego na II p. znaleźć można Posąg Pierwszego Prezydenta, stojący w otoczeniu gablot z odznaczeniami i nagrodami, jakie nadawali mu urzędnicy z kazachskich miast.

18. Zainaugurowane w 2014 r. na Placu Niepodległości Muzeum Narodowe Republiki Kazachstanu skwitowało, narastające latami, dążenia do ustanowienia wyjątkowej przestrzeni, będącej nie tylko przejawem chęci pokazania światu swej historii, le i zaspokojenia swej dumy przez Kazachów. Wchodząc w trzewia obiektu, zajrzeć można do czternastu sal, w których znaleźć można wystawy poświecenie zarówno samej stolicy, jak i drodze do niepodległości i skutkom powstania państwa. Ciekawość tych, którzy interesują się wcześniejszymi wiekami w pełni zaspokajają zbiory zgromadzone w salach poświęconych starożytności, średniowieczu.¹

Nur Sultan podzielony jest na ledwie cztery dzielnice.

Plac Döñgele

19. Z działających na Placu Döñgele restauracji niemal zawsze wydobywają się zapachy zwiastujące, prędzej czy później, uczucie głodu. Zanim jednak zdecydujemy się zajrzeć do ich karty dań, warto rozejrzeć się po okolicy. Nietrudno oszacować, że to stojący w miejsce zwanym dawniej Astaną gmach spółki gazowej KazMunayGas jest najbardziej godny zauważenia. Argumenty co do jego powstania władze miały wyjątkowo dobre; wszak małe miasteczko stepowe przeobraziło się w kazachską metropolię za sprawą inwestycji, sfinansowanych z eksploatacji sprzedaży ogromnych złóż ropy i innych surowców. A co ponadto? Głównie fontanny, które latem nadają miejscu bardziej ekskluzywnego charakteru.

Plac Döñgele; źródło: Wikipedia

20. Mimo że nie odwoływanie się do dawnych wydarzeń historycznych, nie tylko w krajach Wschodu stanowi główną patriotyczną narrację, tu jakoś czuć to mocniej. I widać to także w Nur Sułtanie, patrzeć na Pomnik Otana Qorgashylara. Tworzony jako element nieupamiętniający kazachskich żołnierzy służących w Armii Czerwonej w trakcie drugiego światowego konfliktu zbrojnego, wzbija się na 24 m wysokości. A co przedstawia? Głównie kobiecą postać dzierżącą w dłoni złoty puchar. Towarzyszą jej służący w armii ZSRR żołnierze oraz kazachscy wojownicy.

Pomnik Otana Qorgashylara; źródło: Wikipedia

Transport i komunikacja miejska

Podróżowanie po świecie to także okazja do poznania systemu komunikacyjnego największych miast świata. Siec transportowa w stolicy Kazachstanu opiera się na autobusach. W mieście wytyczono 40 tras, którymi poruszają się autobusy. Jednocześnie krąży ich ok. 1000.

Dworzec autobusowy Saprażai, obsługujące połączenia międzymiastowe zdecydowano się postawić w 1989 r. Odnowiony po ponad dwóch dekadach został jednak zdegradowany do roli pomocniczej. Aktualnie najważniejszy dworzec to Nurli-Żol, otwarty z rozmachem w 2017 r.

Nurli-Żol; źródło: Wikipedia

Stacja Nur-Sułtan 1 jest głównym puntem na kolejowej mapie Kazachstanu. Otwarta już w 1922 r. została znacząco zmodernizowana w l. 80. Tworzy bazę przystankową nie tylko dla pociągów obsługujących zagraniczne trasy, ale i pociągi podmiejskie. Dawniej obsługiwała pociągi do leżącego dziś na terenie Rosi Pietropawłowska.

Wielka kopuła lotniska w Nur-Sułtanie mimo, iż obsługiwało pierwsze loty już w 1931 r., zapowiada dziś wizytę w zmodernizowanej przestrzeni terminalu z 2005 r. Mający 3,5 m pas startowy obsługuje loty zarówno krajowe, jak i zagraniczne, tak znanych linii lotniczych, jak: Lufthansa, Qatar Airways, Wizziar, Turkisch Airlines, Air China, Aeroflot czy nasze PLL LOT.

Lotnisko Nur Sułtan; źródło: Wikipedia.ru

Bardzo popularne są także taksówki, a po rzece Esil poruszają się także promy.

Nie da się ukryć, że Nur Sułtan aspiruje do roli jednego z ważniejszych miast tego rejonu świata. Mimo że dość mocno futurystyczny ośrodkiem miejski, to jednak z dość szybko zakorzenia się w świadomości ludzi. I to nie tylko poszukujących wrażeń podróżników czy turystów. ^{2 3}

Uwielbiasz Azję? Poznaj co ma zo zaoferowania Polonnaruwa na Sri Lance.